Wstyd jest jak woda. Trzeba wiedzieć, kiedy wyjść.
Wstyd, Joanna Ambroz
Wstyd, Joanna Ambroz
Książka obrazowa rzucająca światło na uczucie wstydu. Emocja powszechnie kojarzona z rumieńcem i chwilą skrępowania okazuje się problemem wpływającym na codzienne funkcjonowanie. Tekst jest oparty na badaniach i artykułach specjalistów, przeniesiony na język ludzki. Książka jest ilustrowana melancholijnymi i syntetycznymi obrazami, inspirowanymi dziełami Edwarda Hoppera, pozwalając odbiorcy na chwilę zadumy i utożsamienie się z bohaterem.
Książka i cykl malarstwa jest moją pracą magisterską, obronioną na ocenę celującą z wyróżnieniem na Akademii Sztuk Pięknych w Katowicach (2018). Była wystawiana w Gdańsku (Sztuka Wyboru 2019), Katowicach (Rondo Sztuki 2018) i Częstochowie (OPK Gaude Mater 2019) oraz opisywana w Magazynie Społeczno-Kulturalnym Śląsk.
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/e9a371d5-6029-4815-8e28-3c0965897691_rw_1920.jpg?h=856c2a309d403afdb58f8671a6f9c947)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/65dce734-3835-4972-bb2b-369f2a1458af_rw_1920.jpg?h=739cd806fab1fee27a270e505ab8e9d1)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/28e3ac72-b468-4b47-b5ef-a1d0e7c2ab8f_rw_1920.jpg?h=3572367904e2eb51a40a77b96f60fc6d)
Wstyd to emocja samoświadomościowa. Jest bolesną reakcją na przekroczenie wyuczonych norm moralnych, kulturowych i etycznych. Wpływa na postrzeganie swojej osoby – własnego JA. Obieramy samego siebie jako przedmiot oceny. Jesteśmy w jednej osobie oskarżającym oraz sędzią, opierając swoje opinie na chwilowym impulsie.
Narracja wizualna publikacji została umieszczona w murach pustego basenu, gry białego światła. Właśnie w tym miejscu jesteśmy niemal nadzy, a jednak najbardziej przykryci – mamy na sobie kostium, zakrywamy włosy, podświadomy nośnik erotyzmu pod czepkiem, a twarz przestaje być czytelna przez nałożenie na oczy brzydkich okularów, chroniących przed wodą. W ilustracjach właśnie woda jest synonimem wstydu.
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/12f11308-882d-4ebb-a0cd-6b1e84309b5c_rw_1200.png?h=ae673e1af256ba0b41e904e2af90a4c7)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/c0e1f649-abc6-41e5-a274-d978902a3422_rw_1920.jpg?h=9886c97cf93a1d791faa875f0a5666ba)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/c5a1af47-42cc-4d2d-823e-5ec76f6500e5_rw_1920.jpg?h=1f7f351b82bbe2c407b368dce7322d86)
Wstyd to publikacja, w której tekst i obraz są traktowane na równym poziomie. Wzajemnie się przenikają i dopełniają. Poprzez scalenie tekstu z obrazem treść otrzymuje możliwość tworzenia osobistych znaczeń. Książka to medium, w której opowiadamy historię od początku do końca, a mimo to pozostawiamy wiele miejsca dla odbiorcy, na własną interpretację.
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/8959c690-05f7-4adc-b507-64f5c55fb941_rw_1920.jpg?h=cda9b8c344e00125731fbd2d7e7c87b3)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/dbe073ab-52b9-4dc6-aec2-4687ea77ed46_rw_1920.jpg?h=68083dc5c75faf4134cd4e6d9847add5)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/b9f5cd63-948a-4eee-bbaa-1d65d6c7a3b3_rw_1920.jpg?h=246d8e8b152cc0188db3dd4ebdfa8e48)
Treść książki została stworzona na jej potrzeby. Aby tego dokonać, na samym początku pracy przeprowadziłam obszerne poszukiwania na temat wstydu. Mimo, że uczucie jest nam doskonale znane w praktyce, jego opisy są mgliste i nie ogólnodostępne. Trudno jest dowiedzieć się czym dokładnie jest wstyd oraz jakimi mechanizmami jest rządzony. Aby znaleźć szczegółowe i rzetelne badania w tym temacie, trzeba zagłębić się w artykuły oraz fachowe książki. Rozważania specjalistów na jego temat są spisane fachowym językiem, przez co są nieprzyjemne w czytaniu i trudne do przyswojenia. Moim celem było stworzenie wciągającej treści, która w sposób ludzki pozwala zapoznać się z problemem.
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/cfa3ca18-7818-4f0f-8d4a-6f68e09cb01b_rw_1920.jpg?h=26540a52603213ef555a9bdd1f738585)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/4591a0f6-b54a-41df-abde-bcc48da2360a_rw_1920.jpg?h=1c85a96941104acb2e7b39299090dd0e)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/2875c1af-33df-4427-ad81-b05dcd196601_rw_1920.jpg?h=a48b258a03628c0e4b0f53a259c62ddf)
![](https://cdn.myportfolio.com/2e093cc9afcd55de12205b644e3bfcba/fbfe3867-7c22-4a44-a154-533df78b575c_rw_1920.jpg?h=cf77fd4b65ea7c2032567b93767bf510)
Autorem fotografii książki jest Mateusz Mioduszewski